Overspannen
Overspannen is een niveau van stress. Iedereen ervaart in zijn leven spanning. Dat hoort erbij en is heel gezond. Spanning zorgt ervoor dat je in actie komt. Op sommige dagen is er meer spanning dan op andere dagen. Verder kunnen er periodes van grotere spanning zijn, bijvoorbeeld rondom een verhuizing of scheiding. Als er voldoende ontspanning tegenover staat kan je lichaam dat prima handelen. Het gaat mis als er gedurende langere tijd teveel spanning is. Je herstelt niet meer. Een ontspanningsmomentje inplannen is niet meer genoeg om de spanning weg te nemen. Dat is het moment dat je praat over overspanning.
Burn-out of overspannen
Er zit een verschil tussen overspannen en burn-out. Een burn-out is een ergere vorm van overspannenheid. Bij een burn-out komt er letterlijk niets meer uit je handen. Bij overspannenheid is er onvoldoende ontspanning en kun je met goede zelfzorg het tij keren. Je hebt nog energie om stappen te zetten.
Symptomen overspannen
Je herkent overspannen aan meerdere signalen. Niet alle van de hierna genoemde signalen hoeven aanwezig te zijn. Maar enkele zul je zeker herkennen. Vermoeidheid, slecht slapen, piekeren, gespannen gevoel in je lichaam, lusteloos, huilbuien, emotioneel voelen, concentratieproblemen. Het lijkt of je in een vicieuze cirkel zit. Vanuit het ene lijkt het andere te ontstaan. Vanwege de spanning in je lijf ga je piekeren, van piekeren ga je slecht slapen, enz.
Hoe doorbreek jij de cirkel van overspanning?
Eigenlijk kun je best veel zelf doen om dit te veranderen. En eigenlijk begint het bij de eerste stap: toegeven aan jezelf dat het even niet zo goed gaat. Op de rem trappen dus. Dat is niet prettig, maar hoort wel bij goed voor jezelf zorgen. Dat proces van herkennen en erkennen is een heel belangrijke stap, want eigenlijk begin je daarna al met je herstel.
Praten helpt
Vertel maar eens tegen je beste vrienden en familie dat het even niet zo goed gaat. Het is niet makkelijk, maar juist door het te delen wordt je geheim minder zwaar. Praten met iemand helpt. Je zorgen kunnen delen. Iemand die naar je luistert, voor je zorgt en waar je je ei kwijt kan.
Geen lege agenda
Goed voor jezelf zorgen is niet je hele agenda legen. Je mist dan ook energiegevers die je heel hard nodig hebt om te herstellen. De afspraken afzeggen waar je geen zin in hebt en die niet belangrijk zijn is wel een goed idee. Als je niet weet of je goede keuzes maakt laat je adviseren. Ik begrijp dat het nu misschien voelt alsof alles of juist niets belangrijk is. Goed weten wat jou energie geeft en kost is een belangrijke stap in je herstel.
Blijf in beweging
Blijf niet alleen in beweging door leuke dingen in je agenda. Maar ga ook letterlijk bewegen. De stofjes in je hersenen die vrijkomen zorgen dat je eerder hersteld. Ook voel je je minder moe na matige inspanning. Buiten bewegen is nog beter voor je. Een stukje wandelen is de meest makkelijke vorm. Maar zoek iets wat bij jou past. Skeeleren, fietsen of toch een teamsport. Alles is goed.
Voeg wat oefeningen toe aan je dag
Er zijn verschillende manieren om ontspanning toe te voegen voor jezelf. Je kunt kiezen wat voor jou fijn voelt. Ik geef hier een paar voorbeelden.
-mediteren. Er zijn talloze meditatie-apps die je kunnen helpen. Ik gebruik zelf Headspace (betaald), maar er zijn ook gratis varianten;
-lezen. Even volledig opgaan in een verhaal. Doordat je met je hoofd aan het lezen bent kun je niet ondertussen ook nog piekeren.
-puzzelen. Ja, hoor ook lekker met je brein aan de slag. Gewoon lekker stukjes leggen en op kleur sorteren.
-creatief aan de slag. Tekenen, schilderen, kleuren, timmeren, you name it. Ga iets doen met je handen.
Elke dag een half uurtje en naar een paar dagen merk je al verschil.
Lichaam aan het werk
Juist door je lichaam meer te ontspannen volgt je geest van zelf. Dat kan door een spierontspanningsoefening. Maar ook door voorzichtig met je schouders te rollen. Cirkels te maken met enkels en je armen rustig te draaien.
Een andere ideale manier om je lichaam te ontspannen: Gooi een lekkere beat aan en lekker swingen. Dat is ultiem voor spierspanning te verminderen en je geluksgevoel op te krikken.
Wanneer zoek je hulp?
Ben je al een tijdje bezig en heb je het gevoel dat het niet helpt. Of voel je dat je niet alleen kan oplossen. Dan kan het verstandig zijn om je professioneel te laten begeleiden. Er zijn verschillende mogelijkheden waar je voor kunt kiezen. Het is belangrijk dat je iemand kiest die bij je past. Die je verder kan helpen en waarbij je je prettig voelt. Dit kan je het beste testen in een kennismakingsgesprek. Durf ook aan te geven als het niet prettig voelt. Het gaat om jou en jouw herstel staat voorop.
Meten is weten
Als je zelf of met iemand aan de slag gaat is het handig om te weten of het effect heeft. Je kunt bijvoorbeeld eenvoudig dit bijhouden door je dagen een cijfer te geven of een checklist in te vullen. Zo weet je ook weer wanneer je je weer oké voelt.
Snel overspannen?
Merk je dat je vaker last hebt van periodes van overspanning. Dan kan het nuttig zijn om te onderzoeken wat de oorzaak is. De oorzaak kan in tal van dingen zitten. Bijvoorbeeld in overtuiging die je van vroeger hebt meegenomen. Of leef je in een situatie die veel spanning veroorzaakt. Om de emmer eens leeg te maken, op een veilige manier, kan ervoor zorgen dat je makkelijker met spanning kan omgaan.
Daarnaast kan je leren om eerder aan te voelen als het je teveel wordt. Je kunt dan eerder je activiteiten aanpassen en je zult ook eerder herstellen.
Niet in de laatste plaats kan een onderzoek naar je energiegevers en vreters zorgen voor blijven veranderingen in je spanningsbalans. Zo ga krijg je per dag meer energie. En dat zorgt voor een goed herstel van je spanning.
Ontspanning bij overspannen
Ontspanning is het antwoord op overspannenheid. Wat voor jou werkt is natuurlijk uniek. Maar met deze algemene tips kun je zeker beginnen. Ik wens je veel succes met wat kleine veranderingen door te voeren. En schaam je niet om hulp te vragen als dat nodig is. Je bent zeker niet de enige.